Fatiha Suresi, Müddessir suresinden sonra Mekke’de inmiştir ve 7 ayettir. 5. sure olarak indiği kabul edilir. Fatiha suresine, Kuran’ın ilk suresi olduğu için açış yapan, açan manasına gelen ”Fatiha” denilmiştir. Fatiha suresinin, diğer adları ise, ana kitap manasında ”Ümmü’l-Kitab”, dinin asıllarını ihtiva eden manasında ”el-Esas”, ana hatlarıyla İslam’ı anlattığı için ”el-Vafiye” ve ”el-Kafiye”, ilk defa inen yedi ayet manasında ”es-Sebu’l-Mesani”, birçok esrarı taşıdığı içinde ”el-Kenz” denilmiştir. Peygamberimiz ”Fatiha’yı okumayanın namazı olmaz.” demiştir. O yüzden, Fatiha, kılınan namazların her rekatında okunur. Fatiha suresi anlamı itibarıyla, en büyük dua ve münacattır. Kulluğun sadece Allah’a yapılacağı, desteğin yalnızca Allah’tan geldiği, doğru yola varmanın da doğru yoldan sapmanın da Allah’ın iradesine dayandığı, hayrı da şerri de yaratanın Allah olduğu bilgisi Fatiha suresinde Allah tarafından buyrulmuştur. Kur’an, insanlığa doğru yolu yani Allah’ın emrettiği yolu göstermek için indirilmiştir. Kuran’ın içerdiği temel esaslar ana hatları ile Fatiha suresinde yer almıştır. Fatiha suresinde övgüye, tazime ve ibadete layık olan bir tek Allah’ın varlığı, Allah’ın hakimiyeti, Allah’dan başka dayanılacak bir güç bulunmadığı anlatılmış ve insanın doğru yola gitmesi ve iyi insan olma dileğinde bulunulmuştur. İmam Ebu Hanife’nin de bulunduğu bir gurup alime göre besmele, Fatiha’dan ve diğer surelerden bir ayet değildir, sadece Neml suresinin 30. ayetinde geçen besmele bir ayettir. Diğer besmeleler ise sure başlarında teberrüken yazılmıştır. Onun için besmele namazda sesli okunmaz. Aralarında İmam Şafii’nin de bulunduğu diğer bir gurup alime göre ise besmele Fatiha ve diğer surelerin ilk ayetidir. Şafiiler besmeleyi o yüzden namazda sesli olarak okurlar. Bir hadisi şerifte “Besmele ile başlamayan her iş güdüktür” buyrulmuştur. Bu sebeple bütün müslümanlar işlerine “Besmele” ile başlarlar. İşlere Allah adıyla başlamaktan daha güzel ne olabilir ki. Nahl suresinin 98. ayeti gereği olarak da Kur’an okumaya başlarken “Euzü” çekilir. Fatiha suresinde geçen ”Alemin”, alem kelimesinin çoğuludur. İnsan, melek ve cin gibi akıl sahibi yaratıkların tamamını içine alan evrenin adına denir. Allah’ın varlığına delalet eden her şeye alem denildiği de rivayet edilir. Fatiha suresinde geçen ”Rahman”, iyi olsun kötü olsun, mümin olsun kafir olsun, ayırım yapmadan dünyada ki nimetini herkese veren Allah demektir. ”Rahim” ise, ahirette nimetlerini sadece müminlere veren Allah manasına gelir. Cenab-ı Allah, dünyada herkese nimet verir, kendisine inananlara ise ahirette özel muamele yapacaktır. Kuran’da geçen Rahman ve Rahim kelimeleri hep bu manada kullanılmıştır. Fatiha suresinde geçen ”Ceza günü”, ahirette herkesin hesaba çekilip iyinin iyi, kötünün de kötü karşılık alacağı büyük mahkeme günüdür. Alimlerin açıklamalarına göre kendilerine lütuf ve ihsanda bulunulan kimseler, peygamberler ve onların yolunda giden kimselerdir. Gazaba uğramışların Yahudiler, sapmışların ise Hıristiyanlar olduğu söylenir. Ancak doğru yoldan sapma ve Allah’ın gazabına uğrama, yalnızca hıristiyan ve yahudilere mahsus değildir. Müslümanlar ve diğer insanlar içinde geçerlidir. Fatiha suresinin 6. ayetin de Allah Teala’dan bizi ”doğru yol”a iletmesi istenmiş, 7. ayette ise doğru yolun ne olduğu ”örnekle eğitim” metoduna göre anlatılmıştır. Bu doğru yol da en başta Peygamberimiz olmak üzere iyilerin yolunu iyi, şeytan ve onu takip eden kötülerin yolunu da kötü olarak göstermektir. Kuranı Kerimin büyük bir kısmı, Fatiha suresinin bu iki ayetinin tefsiri değerindedir.
EüzübillahimineşşeytanirracimBismillahirrahmanirrahim 1.Bismil -lâ-hir- Rahmân-ir’Rahıym 2.El-hamdü lillahi Rabbil-âlemiyn. 3.Er’Rahmânir-Rahiym. 4.Mâliki Yevmiddiyn 5.Iyyâake-nâbüdü ve iyyâakenesteiyn 6.İhdinassırâtal-müstekıym 7.Sıraatalleziyne-en’amte aleyhim, gayril mağdubi aleyhim ve leddâlliyn. Amin. 1. Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla. 2. Hamd (övme ve övülme), alemlerin Rabbi Allah’a mahsustur. 3. O, rahmandır ve rahimdir. 4. Ceza gününün malikidir. 5. (Rabbimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden medet umarız. 6. Bize doğru yolu göster. 7. Kendilerine lütuf ve ikramda bulunduğun kimselerin yolunu; gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil! Amin.
