filozof sanata, sosyolog edebiyata aşıktır…
♥İnsan konuştuğu zaman sözünü mutlaka akıl terazisinde tartmalıdır. Söz bilerek söylenir, bilmeen söz söylenmez. İnsan konuştuğu zaman sözleri şifa olmalı arının balı gibi.♥
178 Mademki böyledir, sözü bilerek söyle; sözün gözsüzlere, körlere göz olsun.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
♥Dilin insana hem faydası vardır, hem de zararı. O yüzden kişi dilini iyi kullanmalıdır. Bazı insanların dili övülürken bazı insanların diline kahredilir.♥
177 Dilin faydası çok olduğu gibi, zararı da çoktur; dil bazen övülür, bazen da çok sövülür.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Kişi dilini her zaman koruyup kollamalıdır. Dilini koruyan insan ömrünü uzatır. Birilerine birşey anlatmak istiyorsak uzun yoldan anlatmak yerine sözü kısa kesmeliyiz. Sözü kısa ve öz söyleyenin ömrü bereketli olur.
♥176 Dili iyi gözet, başın gözetilmiş olur; sözünü kısa kes, ömrün uzun olur.♥
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Bu hayatta ne çok konuş, nede çok sus. Ne çok konuşanı severler, nede çok susanı. Mademki hayat böyledir. Yükselmek istiyorsan hayatta fasih (Açık ve düzgün) bir dil kullan, kişinin dili düzgün olursa, hayatıda düzgün olur.
♥175 Mademki böyledir, sen fasih dil kullan; dil fasih olursa, insanı yükseltir.♥
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Bilgi çok konuşan kimseye geveze der, susarsa eğer kişi bilgi ona dilsiz der. Söz yerinde söylenirse güzel olur. Söz zamanında söylenirse anlamlı olur.
174 Çok konuşan kimseye bilgi “gevezelik etti” der; söylemezse de, ona “dilsiz” der.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
İnsan söylediği sözler ile makam, mevkii sahibi olur. Doğru dürüst konuşan dili sayesinde yükselir. Gönüllere sultan olmak isteyen kişi önce sözün sultanı olmalıdır. Çok konuşan insan çok hata yapar. Çok hata yapan insanın ise sonu iyi değildir.
173 İnsan söz ile yükseldi ve sultan oldu; çok söz başı, gölge gibi, yere serdi.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Çok konuşan insan çok yanılır. İnsan az ve öz konuşmalıdır. Söz zamanında söylenmelidir. İnsan doğru bir sözü doğru zamanda söylerse kendine açılmayan binlerce kapıyı bir anda açabilir ve binlerce düğümü çözebilir.
172 Sözü çok söyleme, sırasında ve az söyle; binlerce söz düğümünü bu bir sözde çöz.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Konuşmak, anlatmak gerekir her zaman iyiliği, doğruluğu ve de dürüstlüğü. Çok konuşmak ise insana hiçbir zaman fayda vermez. Çok konuşan insan genellikle boş konuşur. Boş konuşan insanın ise başı belaya girmekten kurtulamaz. Söz zamanında ve yerinde söylendiği zaman güzel olur.
171 Çok sözden fazla fayda görmedim; amma söylemek de faydasız değildir.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Söz ağızdan bir kere çıkar, çıkan söz atılan ok gibi geri dönmez. Sözü söyleyen insan bilerek söylerse bilgindir, bilgisiz insanın sözü başına dert olur.
170 Söz, bilerek söylenirse, bilgi sayılır; bilgisizin sözü kendi başını yer.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
İnsan kendi huzurunu kaçırmak istemiyorsa ağzından çıkan kelimelerin kime ve nereye gittiğine dikkat etmelidir. Kişi ağzından çıkan sözlerin yakışık olup olmadığını kontrol etmelidir.
169 Sen kendi selametini istiyorsan, ağzından yakışıksız bir söz kaçırma.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Dil insanın en tehlikeli yeridir. Bir insanın dili onu vezirde eder, rezilde eder. İnsanın dilinden çıkan sözler canına bile mal olabilir. Dilin kemiği yoktur, o yüzden konuşmadan önce düşünmek gerekir.
168 Bilgili dil için özlü bir söz söyledi; ey dil sahibi, başını gözet.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Söz kılıçtan keskin bir silahtır. O yüzden sözü kullanan sözüne dikkat etmelidir. Yanlış söz insanın hayatına mal olur. Dilini ağzında tutamayan hayatını da elinde tutamaz.
167 Sözüne dikkat et, başın gitmesin; dilini tut, dişin kırılmasın.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
İnsanın başına ne gelirse dilinden gelir, eziyeti insana dili çektirir. Çile çekmekten kurtulmak istiyorsa insan dili yüzünden başının belaya girmesini istemiyorsa insan dilini kesmeli yani susmasını bilmelidir.
166 Bana dilim pek çok eziyet çektiriyor; başımı kesmesinler de ben dilimi keseyim.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Dilinden eziyet çeken adam herkese öğüt verir. Dinle diyerek sözüne başlar, benim sözümle hareket et der ve daima sözümü aklımdan çıkar der ve nasihat eder.
165 Dilinden eziyet çeken adam ne der, dinle; bu söze göre hareket et, onu daima hatırda bulundur.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig
Dil eşikte yatan aslana benzer. İnsanı av peşinde koşan aslan gibi adım adım takip eder ve sürekli insanın açığını arar. Dilin sahibinin her zaman dikkat etmesi gerekir, insanın başına ne gelirse dilinden gelir.
164 Dil arslandır, bak, eşikte yatar; ey ev sahibi, dikkat et, senin başını yer.
Yusuf Has Hacib
Kutadgu Bilig