Cehl ve cehalet kelimeleri sözlükte “bilmemek, tanımamak, haberi olmamak; ahmak, akılsız, kaba, katı ve sert davranışlı olmak; bir şey şiddetli olmak; saldırmak, tecavüz etmek” gibi çeşitli anlamlara gelir. Cehalet ve cehl kelimeleri, ilim ve hilmin zıddıdır. Cehalet kavramı Kuranı Kerim’de, iki yerde (Bakara, 2/273; Hucurat, 49/6) bilmeme ve tanımama anlamında kullanılmış, bunun dışında genellikle fert ve toplumların ilahi iradeye uymayan yanlış ve hatalı inanç, söz, fiil ve davranışlarını ifade etmek için kullanılmıştır. Kuranı Kerime göre cehalet, insanın görünen eşya ve olayların arkasındaki ilahi kuvveti anlayamaması, Allah’ın ayetleri olan kainatı Allah’ın ayetleri olarak görememesi, dini gerçekleri anlayamaması, iradesini ve hakimiyetini yitirmesi, şirk, küfür, nifak, isyan ve zulme dalması, Allah’a ve yaratıklarına karşı kötü, kaba ve çirkin davranmasıdır. Kuranı Kerimde cehalet ve cahil toplumların özellikleri açık bir şekilde belirtilmiştir. Cehaletin en kötüsü hareket halinde olan ve yayılan, sonrasında da eylem haline geçen cehalettir.
Cehalet;
1- a) İnsanı kafir, müşrik ve münafık yapan cehalet; b) Asi, fasık ve zalim yapan cehalet;
2- a) Allah’a ve dinine karşı yapılan cehalet, b) İnsanlara ve diğer varlıklara karşı yapılan cehalet.
3- a) Basit cehalet (bilgisizlik) b) Mürekkeb cehalet (yanlış inanç, hatalı söz, fiil ve davranışlarda bulunmak ve bunları idrak edememek) şeklinde kısımlara ayrılır.
Hareket halindeki cehaletten daha korkunç bir şey yoktur.George Bernard Shaw